We własnym domu letniskowym lub na działce zostanie 17%, a 15% planuje odwiedzić znajomych lub rodzinę. 41% Polaków preferuje wyjazd nad morze, 20% nad jezioro, a w góry zaledwie 18%. Spośród osób, które planują wynajęcie miejsca noclegowego 52% dokonuje rezerwacji bezpośrednio, 37% wybiera Booking.com, 11% korzysta z Nocowanie.pl, a 7% z Airbnb. Najczęściej planowaniem wakacji Polacy zajmują się na ostatnią chwilę.
Gdzie i jak Polacy planują spędzić letnie wakacje 2024?
87% Polaków planuje w nadchodzącym okresie wakacyjnym wyjechać na urlop. Najpopularniejszy sposób spędzenia przez Polaków tegorocznych wakacji to pobyt w Polsce z wynajęciem miejsca noclegowego (25%), a w drugiej kolejności plany urlopowe obejmują wyjazd zagraniczny, również z wynajęciem miejsca noclegowego (17%). Bardziej ekonomiczne formy spędzania tegorocznego letniego urlopu to odpoczynek w Polsce we własnym domu letnim lub na działce (17%) albo wizyta u znajomych czy rodziny (15%).
Urlop, podczas którego jedzie się w nowe miejsca w Polsce lub za granicą i wynajmuje miejsca noclegowe, są najbardziej popularne wśród osób z wyższym wykształceniem. Osoby z największych miast i najwięcej zarabiające planują tego lata wyjazd zagraniczny, a osoby ze średniej wielkości miast planują spędzić najbliższe wakacje w Polsce. Natomiast wakacje z noclegami na łonie natury, np. w kamperach, na jachcie lub w przyczepie kempingowej to zdecydowanie wybory osób o najwyższych dochodach, ale również z wykształceniem wyższym oraz w wieku 25-44 lata.
Warto zwrócić uwagę, że jest pewna grupa Polaków, którzy planują nadchodzący urlop letni spędzić w domu odpoczywając lub nadrabiając różnego rodzaju zaległości (np. robiąc remont). Leniwe odpoczywanie w domu planują najczęściej osoby starsze (powyżej 55 roku życia), natomiast oddanie się remontom w tym czasie planują najczęściej osoby z podstawowym wykształceniem i najniższymi dochodami.
Często mówi się, że wszyscy lubią podróżować i każdy marzy o dalekich, zagranicznych podróżach. Prawda jest jednak inna – bardzo różnimy się pod względem tego jakie mamy preferencje co do sposobu spędzania wakacji. Jedni, żeby odpocząć potrzebują silnych wrażeń i zaskakujących doświadczeń, inni najlepiej czują się, gdy wszystko jest dokładnie zaplanowane i nic nieprzewidzianego się nie wydarzy. Jedni lubią w wakacje wysiłek i aktywność fizyczną, inni chcą spokoju i chętnie cały urlop spędzają leżąc na plaży lub nawet na kanapie we własnym domu. To, jakie wakacje ludzie wybierają jest w dużym stopniu ekspresją ich temperamentu, osobowości i potrzeb. Oczywiście, co pokazały przeprowadzone badania, pewne znaczenie przy wyborze formy spędzania wakacji ma wysokość dochodów. Jednak często czynnik ten nie jest aż tak ważny, jak się wielu wydaje. Osoba, która preferuje aktywne wakacje może je zarówno spędzić w egzotycznym i drogim zakątku świata, jak też chodząc po polskich górach i wybierając tanie noclegi w namiocie. – mówi prof. Dominika Maison
Morze czy góry – wakacyjne preferencje Polaków?
Polacy zdecydowanie na letnie wakacje wybierają morze – 41 % Polaków tam właśnie chce spędzać letni urlop. Osób, które najchętniej odpoczywają nad morzem jest wyraźnie więcej wśród kobiet (45% vs. 36% wśród mężczyzn). Natomiast góry preferuje zdecydowanie mniej Polaków – zaledwie 18% – i tu nie ma różnic między kobietami i mężczyznami.
Mężczyźni bardziej niż kobiety lubią spędzać wakacje w miejscach daleko od ośrodków miejskich (25% mężczyzn vs. 18% kobiet), natomiast kobiety chętniej niż mężczyźni jadą do miast ciekawych turystycznie (22% kobiet vs. 17% mężczyzn).
Góra czy morze? A może jeszcze coś innego? To odwieczne pytania towarzyszące planowaniu wakacji. Wybory te często wymagają kompromisów, szczególnie gdy np. jedna osoba w rodzinie chce jechać nad morze, a druga wolałby spędzić czas nad jeziorem, jedna chce zwiedzić słynne metropolie, inna uciekłaby od miejskiego zgiełku i zaszyła w dzikiej głuszy. Ważnym czynnikiem wpływającym na wybór miejsca i typu wakacji są również dzieci. Czasami właśnie im podporządkowuje się formę spędzania urlopu. Badania pokazały, że rodziny z dziećmi częściej wybierają letnie pobyty nad morzem i z większym wyprzedzeniem planują wakacje i noclegi. Trzeba jednak pamiętać, że wakacje wbrew temu co się lubi, mogą zamiast być wymarzonym odpoczynkiem, staną się źródłem frustracji i konfliktów. Dlatego ważne w tym kontekście są umiejętność rozmowy i znajdowania kompromisów. – mówi prof. Dominika Maison
Jak Polacy rezerwują noclegi na wakacje?
Ponieważ część osób z tych które planują gdzieś wyjechać w nadchodzące wakacje ma zamiar skorzystać z oferty płatnych noclegów, zapytaliśmy z jakiego sposobu rezerwacji takiego noclegu zamierzają skorzystać. Okazuje się, że cały czas najpopularniejszym sposobem jest bezpośrednie rezerwowanie noclegu – z tej opcji zamierza skorzystać w tym roku 52% osób planujących wyjazd na letnie wakacje. Częściej są to mężczyźni (58% vs. 47% kobiet) oraz osoby najstarsze, powyżej 55 roku życia (69% vs. 32% wśród osób poniżej 34 roku życia).
Widać również, że Polacy coraz częściej zaczynają korzystać z platform pośredniczących w rezerwacji noclegów. Wśród nich najpopularniejszy jest Booking.com – 37% Polaków zamierza skorzystać z tej platformy, na kolejnym miejscu jest Nocowanie.pl (11%) i Airbnb (7%). Skorzystanie w tym roku z platform rezerwacyjnych, w tym szczególnie z Booking.com, częściej planują kobiety (40%) niż mężczyźni (32%), osoby młodsze (55% poniżej 34 roku życia vs. 18% osób powyżej 55 roku życia). Korzystanie z platform rezerwacyjnych to również domena osób z wyższym wykształceniem – osób planujących zarezerwować tegoroczny nocleg wakacyjny przez platformę Booking.com jest 45% wśród osób z wykształceniem wyższym, a zaledwie 25% z wykształceniem podstawowym.
Kiedy zaczynamy planować wakacje?
Kolejnym ważnym pytaniem jest to, kiedy Polacy zaczynają planowanie wakacji letnich. Na ile wybór czasu i miejsca spędzania wakacji jest spontaniczny, dokonywany na ostatnią chwilę, a na ile planuje się je z dużym wyprzedzeniem. Najwięcej osób (58%) planuje wakacje mniej niż 2 miesiące przed ich rozpoczęciem, czasami wręcz na ostatnia chwilę. Osób planujących letni odpoczynek z półrocznym lub większym wyprzedzeniem jest tylko 16%. Co ciekawe, poza wykształceniem, nie ma dużych różnic w czasie planowania wakacji. Osoby z wyższym wykształceniem zaczynają wcześniej niż pozostali planować letnie wyjazdy.
Ciekawym aspektem wakacji jest ich planowanie. Jedni planują z dużym wyprzedzeniem i poświęcają na wybór miejsca czy noclegu bardzo dużo czasu. Inni, a jest ich wyraźnie więcej, robią to bardzo spontanicznie, ryzykując oczywiście, że różne atrakcyjne miejsca mogą już być zajęte. Brak większych różnic demograficznych między tymi grupami może wynikać z tego, że jest w dużym stopniu tym co różnicuje te osoby, to cechy psychologiczne – osoby z dużą potrzebą kontroli i małą tolerancją na niespodziewane zdarzenia prawdopodobnie planują wakacje wcześniej, gdyż dla nich niezaplanowane wydarzenia, które mogą towarzyszyć wakacjom „na ostatnią chwilę” mogą być trudne do zniesienia i popsuć całą przyjemność z wakacji. Jednak, co ciekawe, wydaje się, że pod tym względem różnimy się od mieszkańców krajów Europy zachodniej, którzy zazwyczaj planują wakacje i rezerwują miejsca pobytu z około półrocznym wyprzedzeniem. – mówi prof. Dominika Maison
Nota metodologiczna: Badanie przeprowadzone na ogólnopolskim panelu badawczym Ariadna. Próba ogólnopolska losowo-kwotowa N=1075 osób w wieku od 18 lat wzwyż. Kwoty dobrane wg reprezentacji w populacji dla płci, wieku i wielkości miejscowości zamieszkania. Termin realizacji: maj 2024 roku. Metoda: CAWI.
DOMINIKA MAISON – profesor psychologii, pracuje na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje się naukowo psychologią konsumenta. Od lat z powodzeniem łączy teorię z praktyką prowadząc badania marketingowe i społeczne. Specjalizuje się w marketingu społecznym, badaniach postaw i zachowań finansowych oraz zachowań żywieniowych. Autorka ponad 120 artykułów naukowych i kilkunastu książek, między innymi "Psychologia konsumenta" (2014, PWN), "The Psychology of financial consumer behavior" (Springer, 2019) i najnowsza „Jakościowe metody badań społecznych. Podejście aplikacyjne” (PWN, 2022)
