Właściwie przeprowadzone badania rynku znacząco zmniejszają ryzyko podejmowania decyzji biznesowych. W warunkach dużej konkurencji, ma to ogromne znaczenie. Wnioskowanie na podstawie pozyskanych w czasie badań danych, ułatwia marce właściwe rozplanowanie zasobów i pozwala uniknąć strat wizerunkowych oraz finansowych. W tym artykule podpowiemy Ci, jak zrobić badanie rynku, żeby uzyskać dane, które faktycznie będą przydatne dla Twojej firmy. Sprawdź, co warto wiedzieć na ten temat.
Jak wybrać odpowiednią metodę badania rynku?
Zanim wyjaśnimy, jak skutecznie przeprowadzić badanie rynku, najpierw skupmy się na jego definicji. Tym terminem określa się proces pozyskiwania informacji na temat, jak sama nazwa wskazuje, konkretnego rynku działania marki. Zgromadzona w ten sposób wiedza pozwala na zoptymalizowanie metod sprzedażowych, dostosowując je do potrzeb i oczekiwań potencjalnych klientów. Badania rynku a marketingowe: co je różni? Badania rynku wchodzą w skład badań marketingowych – to węższe pojęcie.
Zanim zaczniesz planować badanie i wybierać najlepsze metody badania rynku, musisz zacząć od określenia Twojego celu. Zastanów się więc, jakie dane chcesz uzyskać i po co właściwie zamierzasz zrealizować badanie?
- Chcesz sprawdzić jakie są potrzeby/oczekiwania/zachowania potencjalnych odbiorców Twoich produktów i usług?
- Zależy Ci na dokładnej analizie konkurencji, która pozwoli Twojej marce wyróżnić się na jej tle?
- Planujesz rzetelną ocenę zapotrzebowania na konkretny produkt lub usługę? A może wolisz sprawdzić, jaka jest podaż, oceniając czy na rynku jest jeszcze „miejsce” na Twoją ofertę?
- Próbujesz ustalić optymalną politykę cenową, dostosowaną do możliwości finansowych konsumentów i wizerunku marki?
- Chcesz ocenić, jakie kanały dystrybucji będą najlepszym rozwiązaniem?
Jeżeli zastanawiasz się, jak zrobić badanie rynku, teraz czas na wybór odpowiedniej metody. Badania dzieli się przede wszystkim na ilościowe i jakościowe. Podstawowym celem badań ilościowych jest zebranie danych liczbowych i znalezienie odpowiedzi na pytanie: ile? Badania jakościowe zmierzają do pogłębionego poznania danego zagadnienia i odpowiadają na pytania: dlaczego? Co ważne: badania jakościowe zajmują więcej czasu, a ich wyników zazwyczaj nie można uogólniać na populację. Wybór właściwej metody powinien być podyktowany nie tylko celem badania, ale również charakterystyką badanej grupy – jej potrzebami i preferencjami.
W praktyce badania rynku, podobnie jak inne badania marketingowe, na przykład badania świadomości marki, wykorzystują w dużej mierze badania ankietowe. Są szybkie, stosunkowo tanie i przede wszystkim – pozwalają na przebadanie dużych grup osób. Jeżeli wybierzesz reprezentatywną dla danej populacji próbę, wyniki możesz uogólnić. Do najpopularniejszych badań ankietowych zalicza się badania CATI, CAPI, CAWI i PAPI. Więcej na ich temat dowiesz się z innych wpisów na naszym blogu – tutaj już nie chcemy się powtarzać.
Jak odpowiednio zaplanować badanie rynku?
Wybrałeś cel badania rynku? W takim razie na chwilę zatrzymajmy się przy kwestii badanej populacji. Wspomnieliśmy już, że to jak zrobić badanie rynku zależy od badanej populacji. Jeżeli chcesz ją określić musisz odpowiedzieć na dwa podstawowe pytania.
- Dla jakiej populacji chcesz wysnuć wnioski badawcze?
- Czy i jak wyłonisz próbę badawczą?
Do wyboru masz probabilistyczne (losowe) i nieprobabilistyczne (nielosowe) metody doboru próby. Konkretne rozwiązanie musisz dopasować do charakteru całego procesu badawczego oraz celu badania.
- Losowy dobór próby badawczej sprawdza się w przypadku dużych, zróżnicowanych populacji i zmniejsza ryzyko świadomego lub nieświadomego obciążenia próby przez badacza, czyli dobierania respondentów w taki sposób, żeby uzyskane wyniki potwierdzały jego hipotezy.
- Nielosowe metody doboru próby nie są często w stanie zapewnić, że próba będzie reprezentatywna dla populacji, ale ich zaletą jest prostota w realizacji i brak konieczności posiadania specjalistycznej wiedzy.
Wiesz już co i kogo chcesz zbadać, jak dalej zrobić badanie rynku? Kolejne kroki to:
- Zbieranie danych przy pomocy wybranych metod i technik,
- Przetwarzanie pozyskanych danych (np. przeniesienie danych z kwestionariuszy papierowych do dedykowanego systemu komputerowego),
- Analiza (np. przy pomocy programów do analizy statystycznej, takich jak SPSS) i wyciąganie wniosków,
- Raportowanie.
Jak dobrze przeprowadzić badanie rynku? 6 ważnych zasad
Nie wiesz, jak wykonać badanie rynku? Bez specjalistycznej wiedzy to może być dość trudne, ale jest kilka podstawowych zasad, których trzeba się trzymać.
- Korzystaj wyłącznie z pomocy odpowiednio przeszkolonych ankieterów. Przykład? Jeżeli wybierasz metodę CAPI, możesz wynająć wyspecjalizowane call center, które zrealizuje dla Ciebie ankiety.
- Wyeliminuj ewentualne błędy. Mogą się one pojawić np. podczas wprowadzania danych z kwestionariuszy osobowych. Dobrym rozwiązaniem może być bazowanie na wywiadach wspomaganych komputerowo, w których odpowiedzi respondentów są wprowadzane bezpośrednio do systemu komputerowego.
- Zadbaj o przetestowanie badania. Jeżeli możesz sobie na to pozwolić – finansowo i czasowo – zastanów się nad przeprowadzeniem eksperymentalnego badania, które pozwoli Ci upewnić się, że wybrane zostały właściwe narzędzia badawcze.
- Przygotowując raport końcowy, dane statystyczne prezentuj w formie graficznych wykresów. To ułatwi odbiorcy ich interpretację.
- Określ budżet. Ma to szczególne znaczenie, jeśli dysponujesz ograniczonymi środkami finansowymi. Do podstawowych metodologii badawczych zorientowanych na redukcję wydatków należą badania CAWI, które realizuje nasz panel badawczy. Ankiety są rozsyłane internetowo, dlatego nie musisz zatrudniać wyspecjalizowanych ankieterów.
- Zachęć do wzięcia udziału w badaniu. Nawet najlepiej opracowany proces badawczy nie będzie wystarczająco efektywny, jeżeli respondenci nie będą chcieli wziąć udziału w badaniu. Wypełnienie nawet krótkiej ankiety, nie mówiąc o wywiadach pogłębionych, wymaga z ich strony wysiłku, który nie zawsze chcą podjąć za darmo. Zastanów się więc, jak zmotywować użytkowników do udzielenia Ci rzetelnych odpowiedzi. Przykład? W panelu Ariadna przygotowaliśmy atrakcyjny system punktowy: użytkownicy po wypełnieniu ankiety otrzymują konkretną liczbę punków. Później mogą je wymienić na nagrody z katalogu.
Jakich błędów nie popełniać podczas przeprowadzania badania rynku?
Chcesz widzieć jak przeprowadzić badania rynku? Przede wszystkim musisz mieć świadomość podstawowych błędów, których trzeba się wystrzegać. Czyli jakich?
- Błędny dobór próby,
- Niejasno sprecyzowany cel badania,
- Niewłaściwa metoda badawcza (przykład: badania CATI, czyli wspomagany komputerowo wywiad telefoniczny wśród osób, które mają utrudniony dostęp do telefonów komórkowych lub stacjonarnych),
- Brak zdefiniowania najważniejszych pojęć,
- Nierzetelna analiza danych,
- Uogólnianie wniosków na podstawie niereprezentatywnej próby,
- Świadoma lub nieświadoma tendencja badacza do potwierdzenia jego hipotez.
PODSUMOWUJĄC: badanie rynku, żeby faktycznie pozwoliło Ci na zmniejszenie ryzyka związanego z podejmowanymi decyzjami biznesowymi, musi być właściwie przygotowane. Wystarczy kilka błędów, żeby badanie nie dostarczało rzetelnych i wiarygodnych wyników, a to oznacza stratę czasu i pieniędzy oraz niebezpieczeństwo podjęcia błędnych kroków. To, jak w praktyce wygląda badanie rynku to kwestia wysoce indywidualna, uzależniona przede wszystkim od tego co chcesz zbadać oraz kogo. Właśnie dlatego, kluczowe znaczenie ma ustalenie celu badania, wybór populacji, w kontekście której chcesz wyciągnąć wnioski oraz właściwe wytypowanie próby badawczej, a następnie dopasowanie optymalnych metod badawczych.
Nie masz pojęcia jak samodzielnie przeprowadzić badanie rynku? Sprawdź, jak możemy Ci pomóc!
