W dobie nieustających dyskusji nad zmianami klimatycznymi i prognoz zbliżającej się katastrofy ekologicznej pojawiają się postulaty modyfikacji zachowań konsumenckich w celu ochrony klimatu. Okazuje się, że wizja nadchodzącej katastrofy przyrodniczej nie wpływa znaczącą na zmianę zachowań Polaków w celu poprawy sytuacji środowiska naturalnego.
„Badania zachowań konsumentów, wyraźnie pokazują, że rosnąca świadomość ekologiczna nie idzie jeszcze w parze z gotowością Polaków do poświęceń. Spośród trzech badanych zachowań najmniej chętnie dla ratowania klimatu zrezygnujemy z samochodu. Taką deklarację składa tylko 12% posiadaczy aut. 22% spożywających mięso deklaruje wolę zaprzestania jego jedzenia. Najwięcej - 30% - spośród Polaków spożywających mięso, deklaruje chęć porzucenia tego zwyczaju aby ratować klimat. Należy jednak zauważyć, że są to tylko deklaracje a nie zachowania. Widać, że Polacy nie są jeszcze zbyt skłonni do ekologicznych wyrzeczeń.” – powiedziała prof. Dominika Maison
Tylko 12% posiadaczy samochodu byłoby w stanie zrezygnować z jego używania w imię ochrony klimatu. To prawie dwukrotnie mniej niż skłonność do rezygnacji z jedzenia mięsa. Co ciekawe częściej gotowi na rezygnację z auta są mężczyźni (16%) niż kobiety (10%).
22% Polaków spożywających mięso rozważa rezygnację z jego jedzenia dla ratowania środowiska. Otwarte na taki krok są bardziej kobiety (27%) niż mężczyźni (17% mężczyzn).
Tylko 30% Polaków latających samolotem byłoby w stanie zrezygnować z latania w ramach pozytywnych ekozachowań. Warto odnotować, że jest to największa skłonność Polaków do poświęceń. Spośród tych którzy latają samolotem przynajmniej raz na dwa lata (31%) prawie 1/3 twierdzi, że mogłaby z tego zrezygnować, żeby ratować klimat.
Ciekawe różnice w gotowości do poświęceń dla dobra klimatu widać wśród zwolenników różnych partii. Okazuje się, że z jedzenia mięsa najbardziej skłonni są zrezygnować zwolennicy Koalicji Obywatelskiej (33% jedzących mięso), z jazdy samochodem zwolennicy Lewicy (19% posiadających samochód), a z latania samolotem zwolennicy PiS-u (44% latających samolotem).
Nota metodologiczna: Badanie przeprowadzone na ogólnopolskim panelu badawczym Ariadna. Próba ogólnopolska losowo-kwotowa N=1039 osób w wieku od 18 lat wzwyż. Kwoty dobrane wg reprezentacji w populacji dla płci, wieku i wielkości miejscowości zamieszkania. Termin realizacji: 5-8 maja 2023 roku. Metoda: CAWI.
DOMINIKA MAISON – profesor psychologii, pracuje na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje się naukowo psychologią konsumenta. Od lat z powodzeniem łączy teorię z praktyką prowadząc badania marketingowe i społeczne. Specjalizuje się w marketingu społecznym, badaniach postaw i zachowań finansowych oraz zachowań żywieniowych. Autorka ponad 120 artykułów naukowych i kilkunastu książek, między innymi "Psychologia konsumenta" (2014, PWN), "The Psychology of financial consumer behavior" (Springer, 2019) i najnowsza „Jakościowe metody badań społecznych. Podejście aplikacyjne” (PWN, 2022).
