Na konferencji „TRZECIA TRANSFORMACJA POLSKI. NIE MA PRZYSZŁOŚCI BEZ WOLNOŚCI” zostało przedstawione badanie dotyczące poczucia wolności przeprowadzone 20-23 września 2024 na reprezentatywnej grupie dorosłych Polaków przez Centrum im. Adama Smitha i panel Ariadna, które je zrealizował. Badanie pokazuje, że znaczna część społeczeństwa odczuwa spadek zarówno wolności gospodarczej jak i osobistej.
O ile 36% respondentów ocenia swój poziom wolności osobistej jako wysoki, to w przypadku wolności gospodarczej jest to jedynie 16%. Aż 42% badanych deklaruje, że zakres wolności gospodarczej Polaków maleje, podczas gdy jedynie 13% zauważa jej wzrost. Podobnie w zakresie wolności osobistej, 44% Polaków ocenia, że sytuacja się pogarsza, a 16 % jest zdania, że wolność osobista w kraju rośnie.
Wzrost władzy urzędników i potrzeba likwidacji instytucji publicznych
Połowa respondentów (50%) zauważa, że zakres władzy urzędników państwowych jest za wysoki się zwiększa oraz że się on zwiększa. Co istotne, aż 52% Polaków uważa, że istnieją instytucje publiczne, które należałoby zlikwidować, ponieważ niepotrzebnie ograniczają wolność obywateli.
Niska ocena roli partii politycznych
Wyniki badania pokazują również krytyczne spojrzenie na działalność partii politycznych w kontekście wolności obywateli, bowiem tylko 18% badanych twierdzi, że partie polityczne przyczyniają się do zwiększenia wolności obywateli, a większość, bo 57%, jest zdania, że ich działalność ma przeciwny efekt.
Wolność ekonomiczna kluczem do dobrobytu
Mimo pesymistycznych ocen bieżącego poziomu wolności gospodarczej, aż 62% Polaków zgadza się, że wyższy poziom wolności ekonomicznej prowadzi do wzrostu dobrobytu. Oznacza to, że społeczeństwo dostrzega pozytywną korelację między wolnością ekonomiczną a standardem życia.
Znajomość ustawy Wilczka
Ciekawym wynikiem badania jest również znajomość tzw. ustawy Wilczka symbolu wonności gospodarczej w Polsce. Choć jest ona znacząco oddalona w czasie, to słyszało o niej aż 21% badanych. Spośród tych, którzy ją kojarzą większość (64%) wiąże ją z łatwością prowadzenia firmy, co potwierdza tęsknotę za prostymi regulacjami gospodarczymi.
Metodologia badania
Badanie zostało przeprowadzone metodą CAWI (Computer-Assisted Web Interview) na panelu Ariadna w dniach 20-23 września 2024 roku. Próba objęła 1128 dorosłych Polaków, dobranych według reprezentacji w populacji pod kątem płci, wieku oraz wielkości miejscowości zamieszkania.
Badanie zrealizowano w ramach obchodów 35 lat Centrum im. Adama Smitha - Pierwszego Niezależnego Instytutu w Polsce i zaprezentowano na konferencji „TRZECIA TRANSFORMACJA POLSKI. NIE MA PRZYSZŁOŚCI BEZ WOLNOŚCI”.
