W badaniach społecznych i marketingowych wykorzystuje się różne metody przeprowadzania wywiadów z respondentami, których podstawowym celem jest zebranie rzetelnych danych. Do podstawowych metodologii badawczych zalicza się badania CAWI, CATI i CAPI. W tym artykule wyjaśnimy, jakie są między nimi podstawowe różnice i podobieństwa oraz w jakim celu się je stosuje. Dowiedz się, kiedy lepszym rozwiązaniem będzie badanie CATI, CAWI lub CAPI.
Kiedy używamy badań CAWI, CATI i CAPI?
Zacznijmy od krótkiego przypomnienia definicji badania CATI, CAWI I CAPI. Co kryje się pod tymi trzema nazwami?
- Co to jest badanie CATI? Badania CATI (Computer Assisted Telephone Interview) to wywiad telefoniczny, wspomagany komputerowo. W praktyce badanie CATI polega na zadawaniu respondentom pytań w trakcie rozmowy telefonicznej. Udzielane odpowiedzi są wprowadzane bezpośrednio do systemu komputerowego. Metoda badania CATI nie wymaga więc zastosowania papierowego kwestionariusza.
- Co to jest badanie CAWI? Badanie CAWI (Computer Assisted Web Interview) to wywiad internetowy wspomagany komputerowo. Najprościej wyjaśniając, badanie metodą CAWI polega na wysyłce przez Internet ankiety elektronicznej, którą odbiorca wypełnia samodzielnie.
- Co to jest badanie CAPI? Badanie CAPI (Computer Assisted Personal Interview) to wywiad personalny, wspomagany komputerowo. Badania ilościowe CAPI polegają więc na zadawaniu pytań przez ankietera w czasie spotkania „twarzą w twarz” z respondentem. Odpowiedzi są rejestrowane w systemie komputerowym.
Jakie podobieństwa pomiędzy tymi trzeba metodologiami zasługują na zapamiętanie?
- Badania CAWI, CATI i CAPI są metodami badań ilościowych, które najczęściej są wykorzystywane do badania dużych grup respondentów. Najczęściej w procesie badawczym losowana jest reprezentatywna próba z populacji, dla której chce się uogólnić otrzymane wyniki.
- Wszystkie metody oznaczają wykorzystanie komputerów (ewentualnie telefonów i tabletów), wyposażonych w dedykowany system, podczas zadawania pytań i rejestrowania odpowiedzi – w odróżnieniu od metody PAPI, w której ankieter bazuje na kwestionariuszu papierowym.
- Dzięki wspomaganiu komputerowemu, dane pochodzące z wywiadów są szybko wprowadzane do odpowiedniego systemu, co skraca proces ich zbierania i analizy. Poza tym, rezygnacja z ręcznego wpisywania informacji pochodzących ze zrealizowanych ankiet eliminuje także ryzyko ewentualnych błędów.
Z kolei podstawową różnicą pomiędzy badaniami CATI, CAWI i PAPI jest sposób zbierania danych.
Badania CAWI – zastosowanie
Badania ilościowe CAWI to badania ankietowe, które stosuje się w celu „przepytania” większej liczby osób. Dzięki temu, że ankieta jest wysyłana elektronicznie, badania ankietowe CAWI doskonale sprawdzają się w przypadku pytań intymnych lub krępujących. Respondent wypełnia ankietę samodzielnie, a eliminacja czynnika, którym jest ankieter, sprzyja uzyskaniu szczerych odpowiedzi. Koszt badania CAWI jest stosunkowo niski, co ma kluczowe znaczenie w przypadku ograniczonych budżetów. Warto również zwrócić uwagę na dużą szybkość zbierania danych, dlatego badania internetowe CAWI znajdują zastosowanie w przypadku zleceniodawców, którym zależy na czasie. Metoda badania CAWI ma także tę zaletę, że ankiety można wzbogacić o treści multimedialne, co ułatwia pozyskanie niezbędnych danych. Badania typu CAWI wymagają oczywiście, by respondenci posiadali dostęp do Internetu, ale w dzisiejszych czasach nie jest to zazwyczaj jakąkolwiek przeszkodą.
Badania CATI – zastosowanie
Badania metodą CATI znajdują zastosowanie w przypadku tych prób badawczych, w których respondenci nie korzystają z Internetu. Ta metodologia może okazać się również strzałem w dziesiątkę, jeżeli zleceniodawcy zależy na możliwie jak najszybszym uzyskaniu danych. Dzięki obecności ankietera, uzyskane odpowiedzi cechuje zazwyczaj bardzo wysoka jakość. Koszt badania CATI zależy przede wszystkim od wielkości badanej próby oraz liczby ankieterów. W przypadku dużych grup osób, ankieterów naturalnie musi być więcej. Z reguły badania CATI są przeprowadzane przez wyspecjalizowane call center.
Badania CAPI – zastosowanie
CAPI to metoda badania, która wykorzystuje kontakt bezpośredni, dlatego sprawdza się, jeżeli celem jest dotarcie do grup respondentów wykluczonych technologicznie oraz osób nie używających komputera czy telefonu. Kontakt twarzą w twarz może poprawić jakość danych (ankieter ma możliwość poproszenia respondenta o szczegółowe wyjaśnienia, lepszego doprecyzowania pytania itp.). Co więcej, technika badań CAPI doskonale sprawdzi się, jeżeli w procesie badawczym chce się przepytać osoby bywające w konkretnych miejscach, np. w określonym centrum handlowym. Koszt takich badań terenowych jest, podobnie jak w przypadku metody CATI, uzależniony od liczby zatrudnionych ankieterów.
PODSUMOWUJĄC: CAT, CAPI i CAWI to metody ilościowe, które z powodzeniem można zastosować realizując badania marketingowe, badania społeczne, badania rynku czy szeroko zakrojone badania świadomości marki.
Jakie cele mają konkretne badania?
Badania telefoniczne CATI, tak samo jak badania CAWI i CAPI są projektowane po to, żeby zebrać jak najbardziej rzetelne dane w trakcie wywiadów prowadzonych w wyselekcjonowanej grupie respondentów. Szczegółowe cele konkretnych badań są jednak uzależnione od tego, na jakie pytania chce odpowiedzieć badacz oraz jakie hipotezy badawcze zamierza potwierdzić lub obalić. Określenie celu badania ma kluczowe znaczenie dla właściwego doboru metodologii, dlatego to jeden z podstawowych elementów w trakcie planowania procesu badawczego.
Badania CAWI – cele
Badanie ankietowe CAWI może służyć zebraniu opinii na temat konkretnych produktów i usług, ocenie ich rozpoznawalności czy skonkretyzowaniu potrzeb potencjalnych klientów danej marki. Badania CAWI dobrze sprawdzają się m.in. do zbadania rynku przed wprowadzeniem na niego nowej oferty, pozwalając w ten sposób zminimalizować ryzyko biznesowe. Dzięki temu, że respondenci mają poczucie anonimowości, ankiety elektroniczne mogą być wykorzystywane w badaniach, które podejmują tematy związane ze zdrowiem, aktywnością seksualną lub kontrowersyjnymi kwestiami, będącymi przedmiotem społecznych sporów.
Badania CATI – cele
Badanie rynku CATI, podobnie jak w przypadku badań CAWI, to skuteczny sosób na sprawdzenie, czy dany produkt/usługa ma szansę na zdobycie grona odbiorców i przede wszystkim – czy odpowiada oczekiwaniom ustalonej grupy docelowej. Korzystając z metody CATI można również pozyskać informacje na temat oceny oferty danej marki, jej identyfikacji wizualnej czy ogólnego obrazu w oczach konsumentów. Metoda badań CATI pozwalają również sprawnie przeanalizować oceny odbiorców w kontekście konkretnych kampanii marketingowych itp.
Badania CAPI – cele
Badania CAPI, dzięki temu, że są wywiadem bezpośrednim, mogą mieć na celu uzyskanie możliwie jak najbardziej szczegółowych i precyzyjnych danych, również w kontekście analizy materiałów multimedialnych. Metodę CAPI warto zastosować, np. w sytuacji, kiedy zadawane pytania mogą być skomplikowane i w związku z tym respondent będzie wymagał dodatkowych wyjaśnień ze strony ankietera.
Jak wybrać odpowiednie badanie?
Wybór metodologii badawczej zależy od tego, jakie dane chce się pozyskać. Kluczowe znaczenie ma również charakterystyka badanej populacji – badacz musi ocenić, jaka technika zbierania danych zagwarantuje mu nie tylko ich wysoką jakość, ale również zadowalający współczynnik odpowiedzi.
Badania CAWI, które realizuje nasz panel badawczy to nie tylko możliwość zredukowania kosztów procesu, ale przede wszystkim szansa na szybkie pozyskanie niezbędnych informacji. Dzięki temu, że za wypełnienie ankiety użytkownicy otrzymują punkty, które później mogą wymienić na atrakcyjna nagrody, skutecznie zachęcamy do rzetelnego udzielania odpowiedzi.
