Wakacje 2024
Letni wyjazd wakacyjny planuje w tym roku 56% Polaków. Wśród planujących wyjazd na letni urlop jest więcej osób z wyższym wykształceniem (66%) niż z niższym (35% z wykształceniem podstawowym i zawodowym a 54% osób z wykształceniem średnim). Ponadto nieco więcej mężczyzn niż kobiet wie, że nie wyjedzie w tym roku na wakacje (28% mężczyzn vs. 19% kobiet). Równocześnie jest więcej kobiet, które jeszcze nie zdecydowały, czy wyjadą na letnie wakacje, niż mężczyzn (23% kobiet vs. 19% mężczyzn). Znaczenie przy podejmowaniu decyzji o wyjeździe wakacyjnym ma również posiadanie dzieci – osoby z dziećmi do 18 roku życia częściej planują letni urlop (65%), niż osoby bezdzietne (51%).
Mimo wynikającego z inflacji dużego wzrostu cen w Polsce, cały czas ponad połowa Polaków planuje w tym roku wyjazd wakacyjny w okresie letnim. Zaskakujące jest to, że niemal dwukrotnie więcej osób planujących tegoroczny wyjazd wakacyjny jest wśród osób z wyższym wykształceniem, niż z podstawowym lub zawodowym. Prawdopodobnie osoby lepiej wykształcone mają większą świadomość, że wyjazd wakacyjny przynajmniej raz w roku jest bardzo potrzebny, pozwala zregenerować siły i z większą motywacją wrócić do pracy. – mówi prof. Dominika Maison
Ile Polacy zapłacą w tym roku za letni wyjazd wakacyjny?
Wyjazd na wakacje to zawsze jest wydatek. Koszty urlopów rosną z roku na rok i jak pokazały wyniki przeprowadzonego badania w tym roku 39% osób planujących letni wyjazd wakacyjny zakłada, że wyda na ten cel więcej niż w poprzednim roku, 37% planuje wydać tyle samo, natomiast ¼ planuje ograniczyć budżet na ten cel.
Ograniczenie budżetu najczęściej planują osoby z niższym i podstawowym wykształceniem – 24% osób w tej grupie planuje wydać dużo mniej niż w zeszłym roku (wśród wszystkich Polaków jest takich osób 11%). Wynik ten jest o tyle zrozumiały, że w tej grupie jest najwięcej osób dysponujących ograniczonym budżetem, jak np. niewykwalifikowani pracownicy czy studenci. Natomiast zwiększenie budżetu planują przede wszystkim osoby ze średnim i wyższym wykształceniem.
Skąd Polacy wezmą pieniądze na wakacje?
Kolejne pytanie, które zadaliśmy w przeprowadzonym badaniu dotyczyło tego, czy zdarza się Polakom pożyczać pieniądze na opłacenie wakacji oraz, jeżeli tak, to z jakich form dodatkowego finansowania korzystają.
Okazuje się, że 16% Polaków miało kiedykolwiek doświadczenie z pożyczaniem pieniędzy na pokrycie kosztów wyjazdu wakacyjnego, a 9% Polaków planuje w tym roku pożyczyć pieniądze na pokrycie kosztów urlopu. Pożyczenie pieniędzy na tegoroczne wakacje planują częściej osoby młode (15% w wieku 25-44 lata) niż osoby powyżej 55 roku życia (3%) a także częściej osoby z dziećmi (17%) niż bezdzietne (6%).
Najczęściej wskazywanym źródłem dofinansowania letnich wakacji będzie w tym roku pożyczka z banku (42% z tych, którzy planują pożyczyć pieniądze na ten cel) lub rodzina (również 42%). Zdecydowanie rzadziej źródłem dofinansowania wakacji będą znajomi (16%), pożyczka z pracy (16%) lub firmy pożyczkowe (9%).
Dla wielu Polaków letni urlop jest bardzo ważny i nawet jak nie mają wystarczającej ilości pieniędzy, żeby pokryć koszty wakacji, to decydują się na pożyczenie pieniędzy na ten cel. Na taki krok decydują się najczęściej osoby młode (25-44 lata) i z dziećmi – wśród nich jest najwięcej pożyczających pieniądze na pokrycie kosztów wakacji. Okazuje się jednak, że gotowość do pożyczenia pieniędzy na sfinansowanie urlopu jest również powiązana z materialistycznym podejściem do życia – czyli cenieniem dóbr materialnych i posiadania pieniędzy oraz nastawieniem na odnoszenie sukcesów. Osoby o wyższym wskaźniku materializmu częściej miały doświadczenie z pożyczaniem pieniędzy na pokrycie kosztów wakacji (11% osób o niskim poziomie materializmu vs. 22% wśród osób o wysokim), jak również więcej osób ceniących wartości materialistyczne planuje taką pożyczkę w tym roku (4% nie materialistów vs. 13% materialistów).
Warto jednak pamiętać, że pożyczenie pieniędzy jest tylko jednym z rozwiązań, gdy brakuje pieniędzy na sfinansowanie wyjazdu wakacyjnego. Innym rozwiązanie może być zmiana stylu spędzania wakacji na formę bardziej budżetową. – mówi prof. Dominika Maison
Nota metodologiczna: Badanie przeprowadzone na ogólnopolskim panelu badawczym Ariadna. Próba ogólnopolska losowo-kwotowa N=1132 osób w wieku od 18 lat wzwyż. Kwoty dobrane wg reprezentacji w populacji dla płci, wieku i wielkości miejscowości zamieszkania. Termin realizacji: czerwiec roku. Metoda: CAWI.
DOMINIKA MAISON – profesor psychologii, pracuje na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje się naukowo psychologią konsumenta. Od lat z powodzeniem łączy teorię z praktyką prowadząc badania marketingowe i społeczne. Specjalizuje się w marketingu społecznym, badaniach postaw i zachowań finansowych oraz zachowań żywieniowych. Autorka ponad 120 artykułów naukowych i kilkunastu książek, między innymi "Psychologia konsumenta" (2014, PWN), "The Psychology of financial consumer behavior" (Springer, 2019) i najnowsza „Jakościowe metody badań społecznych. Podejście aplikacyjne” (PWN, 2022)