Kto chce pójść wcześniej na emeryturę?
Polacy są zdecydowanie przeciwni późnej emeryturze. Do 70 roku życia chciałoby pracować zaledwie 6% Polaków (częściej osoby z wyższym wykształceniem). Najwięcej osób chciałoby przejść na emeryturę w wieku 55 lat (43% Polaków), w tym wyraźnie więcej kobiet (50%) niż mężczyzn (35%). Do 60 roku życia chciałoby natomiast pracować 33% Polaków i w tym przypadku jest więcej mężczyzn (39%) niż kobiet (28%).
Co ciekawe, niemal co piaty Polak (18%) chciałby przejść na emeryturę w wieku 50 lat. Zwolennikami najwcześniejszych emerytur są o dziwo osoby najmłodsze – w wieku 18-34 lata. W tej grupie wiekowej aż 30% mówi, że gdyby mogli, to chcieliby przejść na emeryturę w wieku 50 lat. Co ciekawe wśród osób powyżej 55 roku życia takich osób jest tylko 6%. Jednym z wyjaśnień tego wyniku może być to, że osobom młodym może być trudno wyobrazić siebie w wieku 50 lat.
Chęć wczesnego pójścia na emeryturę zależy również od wykształcenia. Zdecydowanie najwcześniej na emeryturę chcą pójść osoby o najniższym wykształceniu – wśród osób z podstawowym wykształceniem aż 28% chciałoby emerytury w wieku 50 lat, gdy wśród osób z wykształceniem średnim lub wyższym jest ich zdecydowanie mniej – 16%. Odwrotnie, od 65 roku życia chciałoby pójść na emeryturę 38% Polaków z wykształceniem wyższym, a tylko 19% z podstawowym. Można podejrzewać, że jedną z przyczyn może być częsta praca fizyczna osób z niższym wykształceniem i powiązane z tym rosnące wraz z wiekiem problemy z wykonywaniem swojej pracy.
Dlaczego Polacy chcą iść na emeryturę?
Zmęczenie pracą i potrzeba odpoczynku jest wskazywana jako główny powód chęci szybkiego przejścia na emeryturę. Spośród Polaków, którzy nie są jeszcze na emeryturze, ale chcieliby już na nią przejść 28% wskazało na tę właśnie przyczyną. Kolejną wskazywaną przyczyną są problemy zdrowotne – 22%. Oba powody częściej wskazują kobiety niż mężczyźni. Ponadto problemy zdrowotne jako chęć przejścia na emeryturę dominują wśród osób z wykształceniem podstawowym.
Innym bardzo ciekawym wynikiem jest to, że najmniej zmęczeni pracą (i w związku z tym wykazujące mniejszą chęć przejścia na emeryturę z tego powodu) są mieszkańcy mniejszych miast, natomiast największą chęć przejścia na emeryturę ze względu na zmęczenie pracą wykazują mieszkańcy największych miast (powyżej 500 tys. mieszkańców). Może to wynikać z ogólnie większego stresu mieszkania w wielkim mieście, ale również większych obciążeń związanych z pracą w wielkim mieście, np. wynikających z czasu, który trzeba przeznaczać na dojazdy do pracy.
Trzecim najwcześniej wskazywanym powodem chęci przejścia na emeryturę jest potrzeba czasu dla siebie (realizowanie pasji, podróże) – 13% osób, które już chciałyby przejść na emeryturę, choć na niej nie są wskazało tę przyczynę. Ciekawe, że im osoby młodsze, tym częściej wskazywano ten motyw chęci przejścia na emeryturę – aż 40% osób w wieku 18-24 lata i 24% osób w wieku 25-34 lata, które chciałyby teraz przejść na emeryturę myśli o tym z tego właśnie powodu. Warto podkreślić, że wśród osób powyżej 55 roku życia ten motyw chęci przejścia na emeryturę wskazuje tylko 7%. Wynik ten pokazuje, że wśród młodych ludzi dominuje romantyczna wizja emerytury jako czasu spełniania marzeń i realizowania pasji. Natomiast im osoba jest starsza, a równocześnie bliżej realnej możliwości przejścia na emeryturę, tym większe znaczenie ma zmęczenie pracą i problemy zdrowotne.
Co Polacy chcą robić na emeryturze?
Bardzo trudno jest jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie, bo oczywiście nie wszyscy jesteśmy tacy sami i różne osoby mają różne wyobrażenie tego co będą robić na emeryturze i w odmienny sposób ją spędzają, gdy już na nią pójdą. Mitem jest jednak myślenie, że większość ludzi na emeryturze chciałaby spełniać swoje marzenia, np. podróżować do dalekich krajów. Przeprowadzone badanie pokazuje, że istnieje duża rozbieżność między tym jak Polacy wyobrażają sobie emeryturę, a co rzeczywiście w tym czasie robią. Po pierwsze, osoby, które nie są na emeryturze częściej wyobrażają sobie ten czas jako czas poświęcany sobie i swoim pasjom (np. podróżom). Natomiast osoby, które już są na emeryturze mniej poświęcają czasu swoim pasjom czy podróżom, a więcej rodzinie, oglądaniu telewizji i nic nierobieniu, niż ci, którym się wydaje jak będzie wyglądała ich emerytura a jeszcze na niej nie są. Co ciekawe, wyobrażenie emerytury jako czasu dla siebie i na realizowanie własnych pasji dominuje wśród osób, które i tak nie chcą przejść na emeryturę, nawet gdyby miały taką możliwość.
Nota metodologiczna: Badanie przeprowadzone na ogólnopolskim panelu badawczym Ariadna. Próba ogólnopolska losowo-kwotowa N=1057 osób w wieku od 18 lat wzwyż. Kwoty dobrane wg reprezentacji w populacji dla płci, wieku i wielkości miejscowości zamieszkania. Termin realizacji: luty 2023 roku. Metoda: CAWI.